Jaarverslag 2014

31 05 2015

info

Klik hier om het volledige jaarverslag te downloaden

Voorwoord

Als kennisplatform stimuleert de VBCN onderzoek naar het fenomeen bedrijfscollecties.
In 2014 werd de kiem gelegd voor een grootschalig wetenschappelijk onderzoek naar de invloed van bedrijfscollecties. Het initiatief hiertoe werd genomen door dr. Arnold Witte Universitair Hoofddocent bij Algemene Cultuurwetenschappen UvA, en prof. dr. Nachoem Wijnberg, hoogleraar Cultural Entrepreneurship and Management aan de Amsterdam Business School, UvA. Het fundament  voor het onderzoeksvoorstel  is door de leden van de VBCN gelegd met financiële en inhoudelijke toezeggingen.  Het vierjarig onderzoeksproject Corporate collections as emerging heritage: Art market dynamics, corporate strategies, and public support for the arts  is  begin 2015 gehonoreerd door het NWO, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek.

In 2014 vond ook de jurering plaats van de tweede editie van de VBCN OPEN, de tweejaarlijkse curatorenprijs die door de VBCN wordt uitgereikt. Met de prijs wil de VBCN (Vereniging Bedrijfscollecties Nederland) hedendaagse tentoonstellingsmakers ondersteunen, stimuleren en een platform bieden.

De winnende curatoren kunnen putten uit de kunstcollecties en faciliteiten van de bij VBCN aangesloten leden. Alix de Massiac en Vincent van Velsen wonnen VBCN OPEN 2014/2015 met hun concept: VBCN 10 jaar jong waarin vier jonge kunstenaars zullen reageren op de cijfermatige gegevens   van de deelnemende collecties van de afgelopen tien jaar.

Daarnaast speelde de VBCN in haar ledenactiviteiten in op actuele ontwikkelingen in het bedrijfsleven in 2014. Het afgelopen jaar werd in bijeenkomst gereflecteerd op de voelbare effecten van bezuinigingen in organisaties en advies ingewonnen over relevante onderwerpen, zoals over het juridisch economisch eigendom van een collectie en de inzet van social media.

De VBCN bedankt alle leden en externe partijen die met het delen van hun ervaringen en expertise hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van bedrijfscollecties!

Bestuur

Tot 11 april bestond het bestuur uit:

Sabrina Kamstra - voorzitter (Collectie AMC)
Jacqueline de Rooij - penningmeester  (Collectie DNB)
Sanne ten Brink  - projecten (Collectie ING)
Catharien Romijn - publiciteit (Collectie DSM)
Sandrine van Noort  - contacten leden (Collectie LUMC)
Miel Josemans - secretaris (Collectie Sanquin)

Vanaf 11 april is de samenstelling van het bestuur als volgt: 

Sabrina Kamstra - voorzitter (Collectie AMC)
Hans Bongartz - penningmeester (Collectie KPMG)
Sanne ten Brink - projecten (Collectie ING)
Catharien Romijn - publiciteit (Collectie DSM)
Philippien Noordam - contacten leden (Collectie Buitenlandse Zaken)
Esther Vossen  - secretaris (Collectie Atrecht)

Het bestuur kwam het afgelopen jaar maandelijks bij elkaar om te vergaderen.
Het bestuur werd in 2014 ondersteund door Imee Luteijn (secretariaat) en Wende Wallert (website, communicatie).

Leden

In 2014 mocht de VBCN de twee nieuwe leden verwelkomen:
- Aedes
- Rijnstate

De volgende organisaties hebben hun lidmaatschap in 2014 niet gecontinueerd:
- Post.NL
- Twijnstra Gudde

Ledenbijeenkomsten

31 januari: Ledenbijeenkomst over effecten van bezuinigingen
Gemeentehuis Wassenaar

De bijeenkomst stond in het teken van de bezuinigen en de weerslag daarvan op de bedrijfscollecties. Sprekers: Mieke van der Star – voormalig adviseur bij VNO-NCW, Hans Meijs conservator bij Achmea en Corrie van Veen, conservator bij NOG/SNS Reaal. Onder leiding van dr. Arno Witte werd gediscussieerd over mogelijke antwoorden op deze ontwikkelingen. Het creëren van intern draagvlak, aandacht voor educatie en communicatie en een goede juridische constructie blijken van essentieel belang te zijn. 

11 april:  Algemene Leden Vergadering
Hoofdkantoor ABN AMRO, Amsterdam

Tijdens de ALV 2014 waren 25 leden aanwezig. NN groep introduceerde zich als nieuw lid (eind 2013). Het bestuur presenteerde de activiteiten en het financieel jaarverslag van 2013 en de op stapel staande VBCN activiteiten voor 2014. 
Bestuurslid Sanne ten Brink gaf een toelichting op de start en de inschrijving van de tweede editie van de VBCN OPEN curatorenprijs. Ze presenteerde de jury van deze editie, die bestaat uit  Danila  Cahen (collectie ABN AMRO), Sandrine van Noort (collectie LUMC), Jacqueline de Rooij (collectie DNB), Miel Josemans (collectie Sanquin) en Wende Wallert (collectie Ahold).
Tijdens de ALV vond de bestuurswissel plaats. Met instemming van de leden traden Miel Josemans, Sandrine van Noort en Jacqueline de Rooij af en namen Hans Bongartz, partner KPMG en voorzitter van de kunstcommissie van KPMG, Philippien Noordam, curator ministerie van Buitenlandse Zaken en Esther Vossen, curator Altrecht GGZ zitting in het bestuur. Zij gaven een korte introductie.
De leden stemden ook in met een verlenging van de termijn van voorzitter Sabrina Kamstra.  In de transitieperiode kan het nieuwe bestuur beslissen wie het voorzitterschap over zal nemen.  
De kascommissieleden Pauline Bieringa en Claudine Hellweg zijn opgevolgd door Alexander Strengers  en Kees Tielemans.
De ALV eindigde met een rondleiding door Danila Cahen, conservator kunstcollectie ABN AMRO.

14 mei: Workshop Juridisch en Economisch eigendom
Kantoor Boekel De Nerée, Amsterdam

In de workshop werd door verschillende sprekers in gegaan op de juridische constructie van een stichting.  De workshop werd gefaciliteerd door VBCN lid, Boekel de Nerée. Sprekers uit verschillende disciplines lichtten vanuit hun expertise juridische, fiscale en ook praktisch relevante aspecten toe en beantwoordden vragen.
Pieter Ariëns Kappers, advocaat Boekel De Nerée ging in op de juridische aspecten van de stichting en de beschermingsconstructie die een stichting is. Margriet Eerenstein, belastingadviseur bij KPMG Meijburg & Co zette uiteen wat de fiscale voordelen zijn van een vereniging of stichting met een ANBI status. Cars-Jan van Gool, notaris Boekel De Nerée lichtte toe hoe je een stichting voor een collectie opricht en welke stappen daarin dienen te worden genomen. Hoe een stichting in de praktijk werkt, werd toegelicht door Hans Bongartz (Partner KPMG Corporate Finance en bestuursvoorzitter van Stichting Kunstcollectie KPMG) en Hans Pielkenrood, die als senior legal counsel ABN AMRO en als bestuurslid betrokken was bij het opzetten van de Stichting Kunst & Historisch Bezit ABN AMRO. 

17 september: Unseen fotografiebeurs
Westergasterrein Amsterdam

Op de middag voorafgaand aan de officiële opening van UNSEEN werd de VBCN uitgenodigd deel te nemen aan een bijeenkomst over het verzamelen van fotografie. Peter Gorschlüter, de adjunct-directeur van het Museum für Moderne Kunst Frankfurt am Main en Thomas Seelig, de curator van Fotomuseum Winterthur  gaven in hun presentaties inzicht in hun verzamelbeleid.

1 oktober: Bijeenkomst subgroep Zorginstellingen
LUMC, Leiden

Onder de VBCN-leden bevinden zich negen zorginstellingen. De adviseurs van de volgende instellingen Altrecht ggz, Amphia, AMC, Isala Klinieken, LUMC, UMCU en VUMC wisselden ervaringen uit over de specifieke aandachtspunten bij zorginstellingen, zoals de openbaarheid van de collecties en de doelgroep van kwetsbare patiënten.
Binnen de zorg instellingen vinden projecten plaats die kunst en zorg op een bijzondere manier verbinden. Het Vijfde Seizoen is een kunstenaars-residency op het terrein van de psychiatrische instelling, waar elke drie maanden een andere kunstenaar woont die samen met patiënten van de instelling een nieuw werk ontwikkelt. Een andere voorbeeld is het project ‘Ter Observatie’ van Heidi Linck die veranderingen binnen de gebouwen van het UMC Utrecht fotografisch heeft vastgelegd. In het  (AMC) zijn drie vergelijkbare projecten gerealiseerd. Zo fotografeerde Vincent Zedelius de overgang van oudbouw naar nieuwbouw gedurende de verhuizing van de afdeling  psychiatrie en werd Hans Eijkelboom gevraagd de buitenwereld van de Bijlmer in het AMC te brengen. Daarnaast maakte het AMC het boek Aaibaar Beton over de transitie in de gezondheidszorg en de bouw. Fotograaf Wim Klerkx kreeg de opdracht delen in het gebouw te fotograferen die je normaal nooit ziet.  

18 november:  Workshop social media
Hoofdkantoor NN, Amsterdam

In de workshop SOCIAL MEDIA: van COMMUNICEREN naar CONVERSEREN is uitgelegd  hoe je social media optimaal kunt inzetten in de communicatie over bedrijfscollecties en activiteiten. De focus  lag op praktische toepassingen en het gebruik van een gestructureerde methode. De workshop werd gegeven door Christien Kintzen. Zij is docent Communicatiemanagement aan de Hogeschool van Amsterdam en gaf in 2012 de VBCN workshop ‘Legitimeren is communiceren’. Wendeline Thole, conservator collectie NN gaf de presentatie: Uit de praktijk-door NN.

Overige activiteiten

NWO onderzoek
In 2014 werd de basis gelegd voor een grootschalig wetenschappelijk onderzoek waarin de effecten van bedrijfscollecties op de kunstmarkt, bedrijfsreputaties, kunstenaarscarrières en het draagvlak voor de kunsten in Nederland wordt gemeten.
Bedrijfscollecties nemen een aanzienlijk aandeel van de omzet in de kunstmarkt voor hun rekening. Ze verwerven avantgardistische kunst en werk van jong talent, vaak voordat musea of verzamelaars deze kunstenaars of stromingen aankopen. Ook tonen zij steeds vaker hun kunst aan de buitenwereld en bouwen zo mee aan de naamsbekendheid en dus de canonisering van kunstenaars. Andersom beïnvloeden deze kunst interventies de reputatie van de bedrijven, zowel in de ogen van de eigen werknemers als in die van klanten en het brede publiek.
De onderzoekers beogen deze aspecten te integreren en het belang van bedrijfscollecties voor het huidige en toekomstig erfgoed aan te tonen. Het onderzoek is geïnitieerd door dr. Arnold Witte Universitair Hoofddocent bij Algemene Cultuurwetenschappen, UvA, en prof. dr. Nachoem Wijnberg, hoogleraar Cultural Entrepreneurship and Management aan de Amsterdam Business School, UvA  en wordt gedragen door de Universiteit van Amsterdam, de Vereniging Bedrijfscollecties Nederland (VBCN), de Rijksdienst Cultureel Erfgoed en het Stedelijk Museum in Amsterdam.
Het vierjarig onderzoeksproject Corporate collections as emerging heritage: Art market dynamics, corporate strategies, and public support for the arts is gehonoreerd door het NWO (de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek) en wordt uitgevoerd in de periode 2015-2019. Interviews en enquêtes onder management en werknemers van de leden van de VBCN vormen een onderdeel van het onderzoek. De resultaten zullen worden gepresenteerd in publicaties, symposia en een internationaal congres.

VBCN OPEN 2014/2015
In 2014 vond de jurering plaats van de tweede editie van de VBCN OPEN. In deze tweejaarlijkse curatorenprijs worden tentoonstellingsmakers uitgenodigd een tentoonstelling te maken over en met de kunstcollecties van de leden. Het doel is hedendaagse tentoonstellingsmakers een platform te bieden. Uit een pitch met drie voorstellen koos de jury Vincent van Velsen en Alix de Massiac met hun concept  VBCN 10 jaar jong als winnaar van de tweede editie van de VBCN OPEN curatorenprijs.
In hun voorstel analyseren de curatoren de kunst die de laatste tien jaar is door de leden is aangekocht op basis van objectieve meetbare elementen zoals maat, kleur en jaartal. Naast een tweeledige presentatie bevat het voorstel een publicatie waarin experts uit de kunst en de wetenschap hun licht laten schijnen op de beweegredenen en de context van de tentoonstelling. VBCN 10  jaar jong reageert op de cijfer-mania die vandaag de dag regeert. De tentoonstelling heeft als doel het fenomeen bedrijfscollecties bij een breder publiek bekend te maken en een discussie over ‘corporate collecting’ op gang te brengen.
De voorstellen werden door de jury beoordeeld op zowel inhoudelijke kwaliteit als haalbaarheid. Ook achtte de jury het van belang dat de tentoonstelling een goed beeld geeft van de bedrijfscollecties als geheel. De tentoonstelling vindt plaats in 2015, het jaar waarin de VBCN tevens haar tienjarig bestaan viert.

Bedrijfscollecties in de media 2014

- Meeste bezoekers voor beeldende kunst musea in 2014, EM Infographics

- Welkom voor kunst en koffie, Laatste kans om RABO museum te bezoeken, De Telegraaf 8 augustus 2014

- Kunst en kunstcollecties kind van de rekening bij banken, Trouw, 28 juni 2014

- Slag voor de kunst, Volkskrant, 27 juni 2014

- Bedrijfscollectie Rabo stopt exposities kunst, NRC Handelsblad, 24 juni 2014

- 'Rabobank bezuinigt op kunst en sluit haar museum', Volkskrant, 24 juni 2014

- De galerie heeft het moeilijk, NRC Handelsblad, 2 juni 2014

- Kunsthandel, een veredelde hobby, NRC Handelsblad, 2 juni 2014

- Bedrijfscollecties on hold staan niet stil, nieuwe initiatieven worden ontplooid: Paola van de Velde, De Telegraaf, 27 april 2014

- Persbericht CURATORENPRIJS 2014-2015 OPEN CALL: VBCN OPEN, Werk uit bedrijfscollecties

- 'Kunst in bedrijf', People Business, april 2014

- Corporate Collections: on the threshold of a new type of patronage, Art Slant by Edo Dijksterhuis

- 'Dakloze' collectie van NOG vindt een vast huis, Het Financieele Dagblad, 25 januari 2014

Over VBCN

De Vereniging Bedrijfscollecties Nederland (VBCN) is een samenwerkingsverband van bedrijven, organisaties en instellingen die naast hun kernactiviteit (hedendaagse) kunst verzamelen.
De vereniging is een professioneel platform waar conservatoren en kunstadviseurs van bedrijfscollecties kennis en ervaring uitwisselen.
De VBCN treedt ook in dialoog met vertegenwoordigers uit het culturele veld, zoals het museale, commerciële of alternatieve circuit (kunstenaarsinitiatieven). Bij haar oprichting in 2005 heeft de VBCN de woorden ‘dynamisch’, ‘onafhankelijk’, ‘grensoverschrijdend’ en ‘stimulerend’ als kernwaarden gekozen.

Missie

De VBCN is hèt platform voor bedrijfscollecties in Nederland.
De VBCN verbindt bedrijfsleven en beeldende kunst en stimuleert onderlinge samenwerking.
Binnen de VBCN wisselen conservatoren en kunstadviseurs kennis uit over de beroepspraktijk.
De VBCN bevordert en initieert het debat over en onderzoek naar de culturele en maatschappelijke rol van bedrijfscollecties.

Feiten en cijfers

De VBCN bestaat uit ongeveer 50 organisaties met een bedrijfscollectie.
De VBCN leden bezitten gezamenlijk meer dan 100.000 kunstwerken.
Door middel van bedrijfscollecties komen dagelijks honderdduizenden medewerkers in aanraking met hedendaagse beeldende kunst. Bedrijfscollecties stimuleren de ontwikkeling van de hedendaagse beeldende kunst in Nederland door het geven van opdrachten aan kunstenaars en aankopen van werk voor de collecties (tussen 10 en 15 % van totale kunstmarkt). Door werken uit te lenen aan musea maken bedrijfscollecties jaarlijks tientallen exposities mogelijk.

Balans per 31-12-2014
(na resultaatverdeling)

Bedragen in euro


2014

2013





Vlottende activa




Vorderingen

1

 10.000

 1.000

Liquide middelen

2

 21.156

 1.858



---------

----------



 31.156

 2.858





Reserves

3



Algemene reserve

4

 17.156

- 93

Kortlopende schulden

5

 14.000

 2.951



---------

----------



 31.156

 2.858





Staat van baten en lasten over 2014


2014

2013

Baten


 53.149

 53.500

Lasten




Algemene kosten

6

 35.901

 61.896

Bedrijfsresultaat


 17.248

- 8.396

Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

1

-

Netto resultaat


 17.249

- 8.396

 

Toelichting behorende tot de jaarrekening

Algemeen

Activiteiten

De stichting is gevestigd te Amsterdam.
De voornaamste activiteiten bestaan uit Expertise en archivering van kunstcollecties (beeldende kunst) van bedrijven in Nederland.

De vereniging heeft ten doel:
a. Belangenbehartiging;
b. Deskundigheidsbevordering (uitwisselen vakkennis, podium voor debat en scholingsaanbod);
c. Brancheversterking;
d. Beleidsontwikkeling (de rol van bedrijfscollecties);
e. De bevordering van de samenwerking tussen de leden van de vereniging.

De vereniging tracht dit doel onder meer te bereiken door:
a. Het houden van bijeenkomsten, lezingen, excursies en dergelijke;
b. De samenwerking met andere partijen zowel in Nederland als in het buitenland met een soortgelijk doel, mits deze samenwerking niet in strijd is met de doelstellingen van VBCN;
c. alle andere middelen die tot het doel van de vereniging bevorderlijk zijn en verder met alle wettige middelen.

De vereniging beoogt niet het ontplooien van kunstgerelateerde commerciële activiteiten.

Vergelijkende cijfers
De cijfers voor 2013 zijn, waar nodig, geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2014 mogelijk te maken.

Verslaggevingsperiode
Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van een verslaggevingsperiode van een kalenderjaar.

Toegepaste standaarden
De jaarrekening is opgesteld volgens de door het bestuur bepaalde grondslagen.

Grondslagen voor waardering van activa en passiva

Algemeen
De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva zijn gebaseerd op historische kosten.
Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde.

Vorderingen
Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde, inclusief transactiekosten (indien materieel). Voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de inbaarheid van de vorderingen.

Grondslagen voor de resultaatbepaling

Algemeen
De grondslagen die worden toegepast voor de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten.
De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben.

Toelichting op de balans   
Bedragen in euro

Activa




Vlottende activa




1 Vorderingen


2014

2013

Te vorderen contributies

10.000

1.000

2 Liquide middelen




ING


21.156

1.858

De liquide middelen staan ter vrije beschikking

3 Reserves




In onderstaand overzicht is het verloop
van de reserves weergegeven:

Algemene reserve

Stand per 1-1-2014


-93

Uit resultaatverdeling


17.249

Stand per 31-12-2014


17.156

4 Algemene reserve



Stand per 1-1-2014

-93

8.303

Uit resultaatverdeling

17.249

-8.396

Stand per 31-12-2014

17.156

-93

5 Kortlopende schulden

Overige schulden en overlopende passiva

14.000

2.951

Vooruit ontvangen bijdragen onderzoek

10.500

1

Nog te betalen kosten

  3.500

   2.950


14.000

2.951


Toelichting op de staat van baten en lasten

Baten




Contributies


53.000

53.500

Overige baten


     149

            -


53.149

53.500





Gemiddeld aantal werknemers

Gedurende het boekjaar 2014 waren er, evenals 2013, geen werknemers in loondienst

6 Algemene kosten




Secretariaat en communicatie


21.812

36.973

Beeldrecht Pictoright


3.500

3.267

Web provider (Xs4all internet)


471

421

Ledenbijeenkomsten


994

2.252

Representatie en bestuurskosten


828

648

Bankkosten


90

240

Content management website en VBCN Open


5.080

-161

Curatorenprijs / aanloopkosten
VBCN Open


  3.126

 18.256



35.901

61.896

Who doesn't like cookies?