Art-Walk Rijnstraat: wandel mee van de 16e naar de 2e

Waarom kunst?
Kunst draagt bij aan de identiteit van een gebouw: het versterkt de architectuur; verhoogt de uitstraling en zorgt ervoor dat de werknemers zich betrokken voelen bij hun omgeving. Dit laatste is vanwege het ontbreken van een vaste werkplek belangrijk.

Uitgangspunten voor de kunst op Rijnstraat 8 zijn:

- Het  bieden van een brede doorkijk op de Nederlandse kunst, waarbij alle tijden (17^e  eeuw tot nu) en disciplines (schilderkunst, beeldhouwkunst, fotografie) uit de beeldende kunst zijn vertegenwoordigd

- Alleen kunstwerken gebruiken uit collecties van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB), de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) en Buitenlandse Zaken (BZ). Er zijn geen nieuwe kunst aankopen gedaan.

- De functie van het gebied bepaalt het type kunst; bijvoorbeeld in een cluster met kleine vergaderzalen hangen alleen portretten en de grote vergaderzalen hebben als centrale thematiek de horizon.

- Kunst biedt oriëntatie, maakt nieuwsgierig en draagt bij tot het ontdekken van het gebouw.

- Kunst biedt inspiratie, verbondenheid en zet aan tot dialoog.

Overig:

- De fotografie-collectie van Buitenlandse Zaken (BZ) bestaat uit vier hoofdthema's: portret; landschap; interieur en vervreemdende effect.
- Er hangen circa 400 werken in de Rijnstraat, allen van Nederlandse kunstenaars of langdurig in Nederland wonende en werkende kunstenaars.

Van de 16^e naar beneden:

Marina Abramović (Belgrado, 1946), The Lovers (1990), glans tegenover mat, aanvulling of tegenstelling?
bruikleen van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE)
6^e verdieping

Marina Abramović (Belgrado, 1946) is bekend vanwege haar Performances, waarin uitputting en extreme omstandigheden een rol spelen. De Performance in het MOMA getiteld The Artist is Present (2010) is waarschijnlijk het meest bekend bij het publiek. Hierbij kreeg een bezoeker de mogelijkheid om Abramović in de ogen te kijken. Met heftige emotionele reacties tot gevolg.
Bij het werk op de Rijnstraat, The Lovers, zijn twee identieke vormen met elkaar verbonden - alleen de 'huid' verschilt - glans tegenover mat. 'In de vereniging ligt de enige mogelijkheid voor opperste rust en vrede', vindt Abramović.
Het object heeft zijn oorsprong in het Chinese Muur Project, waarbij het duo Abramović en Ulay - ieder een deel van de 3800 kilometer lange muur liepen. Dit zal uiteindelijk de scheiding tussen hen inluiden. De samenwerking heeft van 1976 tot 1988 standgehouden. Tijdens de tocht raakte Abramović geïntrigeerd door de legenden over de muur, zoals verteld door naburige dorpelingen. Het werk dat ze sindsdien maakt, heeft steeds een sterk contemplatieve en meditatieve inslag.

Henk Hesselius (Amsterdam, 1927), rood/zwarte metaalobjecten (1966), abstract of is het een hoofd?
bruikleen RCE, komt voort uit de BKR-regeling
16^e verdieping: de tuinen en het uitzicht

Henk Hesselius (Amsterdam, 1927) studeerde na de opleiding mts-werktuigbouwkunde drie jaar aan de Rijksacademie voor de Beeldende Kunsten. Hij behoort tot de naoorlogse generatie modern beeldende kunstenaars; de benjamin van de Cobra-beweging.
In eerste instantie manifesteert hij zich, net als Karel Appel, als action painter, maar vanaf begin jaren zeventig kiest hij voor meer structuur en kadrering binnen zijn werken.
Zijn beeldhouwkunst is speels en fantasierijk. Dynamische strakke lijnen en geometrische vormen worden afgewisseld met creatieve vormen van mens en dier. Het werk krijgt hierdoor een onschuldig en toegankelijk karakter dat kenmerkend is voor kunst van de Cobragroep.
In de daktuin is de constructie van de Rijnstraat goed te zien; net als bij de beelden van Hesselius.

Erwin Olaf (Hilversum, 1959), portretten Nairobi en Shenzhen (2014), zelfbewust of onzeker?
7^e etage: de ministersvleugel

Erwin Olaf (geboren Erwin Olaf Springveld, Hilversum, 1959), start zijn carrière met het maken van reportages, waarbij de mens  centraal staat. Zo legt hij   de extravagante bezoekers van de Amsterdamse club Roxy vast of de coole hiphoppers in de Melkweg. Hoewel Olaf met regelmaat reportages blijft maken,  gaat zijn voorkeur al snel uit naar de studiofotografie. Vanuit zijn vroege journalistieke werk in zwart-wit ontwikkelt  zijn studiofotografie zich  tot een zorgvuldig geënsceneerd, gemanipuleerd en bewerkt geheel.
Erwin Olaf zoekt in zijn modellen een krachtige combinatie van onzekerheid en zelfbewustzijn. In deze portretserie is het terugkerende thema een modieuze, schijnbaar zelfingenomen, stijlvolle jonge vrouw, die geïsoleerd, maar toch onafhankelijk overkomt.

Galerij van ministersportretten, van 1813 tot nu
7^e etage: de ministersvleugel

In een vergaderzaal op de ministersvleugel, hangen alle portretten van oud-ministers van Buitenlandse Zaken. Van links boven naar rechts onder. Het zijn er 116 in totaal, van secretaris van Staat G.K. van Hogendorp (1813-1814), de langstzittende minister Luns (1952 - 1971) tot minister Timmermans (2012 - 2014). Binnenkort vindt er weer een kleine verschuiving plaats, wanneer minister Ploumen en Koenders boven aan de rij worden toegevoegd.

Jan Banning ( Almelo, 1954),  Prasad - India 17 (2003, serie Bureaucratics), archief of papierloos?
W512, in oranje doosje, stationszijde

Jan Banning (Almelo, 1954) studeerde sociale en economische geschiedenis en zijn werk wordt gekenmerkt door moeilijk te portretteren sociaal-politieke onderwerpen zoals staatsmacht, gevolgen van oorlog en onrecht.
Zijn fotoserie Bureaucratics is een vergelijkende studie naar de cultuur, rituelen en symbolen van de staatsadministratie en haar ambtenaren in acht verschillende landen. De Indiase Sushema Prasad op deze foto is per toeval achter dit bureau beland: als weduwe van een voormalig werknemer kwam zij op grond van solidaire overwegingen in aanmerking voor een  functie op het secretariaat van de deelstaat Bihar. Zo erfde zij het archief van haar man. De stapels vormen een prachtig contrast met het huidige papierloos werken van de rijksambtenaar.

Vijf winnaars van The Dutch Photographic Portrait Prize  
W422, onder het oranje doosje

The Dutch Photographic Portrait Prize  gaat naar de fotograaf die in het afgelopen jaar het meest bijzondere portret van een Nederlander heeft gemaakt. Alle soorten van fotoportretten zijn mogelijk, ook met een niet-journalistiek karakter. De prijs is een stimulans voor de Nederlandse portretfotografie en creëert bovendien een nieuwe collectie voor een nationale portrettengalerij. In een vergaderzaal zijn de eerste vijf winnaars te zien vanaf 2010 te zien.

Koos Breukel (Den Haag, 1962), Mees Jongema (winnaar  2010)
Annaleen Louwes (Nieuw-Schoonebeek 1959), Dees, Amsterdam (winnaar  2011)
Stephan Vanfleteren (Kortrijk BE, 1969), Rem Koolhaas (winnaar  2012)
Robin de Puy (Oude-Tonge, 1986), An-Sofie Kesteleyn (winnaar 2013)
Gerard Wessel (Zwolle, 1960), Katja Schuurman (winnaar  2015)

Gert-Jan Kocken (Ravenstein, 1971) Zeebrugge (1999), Herald of Free Enterprise, een ogenschijnlijk kalme zee
X404, vergaderzaal

Voor de serie Disaster area's heeft Kocken rampplekken monumentaal en gedetailleerd gefotografeerd. Het werk Zeebrugge toont de ogenschijnlijk kalme zee, die in werkelijkheid het toneel is geweest van een grote scheepsramp. De volledige titel luidt: Zeebrugge (Belgium) 6 March 1987: The Herald of Free Enterprise capsizes just outside the harbour of Zeebrugge killing 192 people.
Met deze informatie verandert de visie op het beeld: er is geen kalmte, maar de zee is hier als een natuur die zich gewroken heeft en weer tot rust keert nadat ze haar prooi verslonden heeft.

Innocent Louis Goubault (Rome, 1780), Koning Willem I (1830), eerste koning van Nederland
4^e  verdieping bij de tribune

Hoogstwaarschijnlijk een gelegenheidsstuk naar aanleiding van het sluiten van het Concordaat met de Heilige Stoel in 1827.
Over het kunstwerk: Koning Willem I wordt omringd door zijn gezin en de hofhouding. Op de achtergrond is het wapen van de Verenigde Nederlanden zichtbaar; dit is het heraldische wapen van het koninklijk geslacht. Daarnaast zie je allegorische beelden waaronder Vrouwe Justitia (links) te herkennen aan haar weegschaal en zwaard. Ook bevinden zich enkele historische figuren in het werk, zoals Willem van Oranje, ook bekend onder zijn bijnaam Willem de Zwijger (1533-1584 (vermoord) links en Prins Maurits (1567-1625), rechts.
De centraal gepositioneerde Koning Willem I draagt een koningsmantel van rood fluweel met hermelijnbont. Hierop is een opvallend grote ster van de Militaire Willemsorde vastgespeld; de hoogste Nederlandse ridderorde. Rechts naast de koning staat Wilhelmina van Pruisen, zijn echtgenote en volle nicht.
Over Koning Willem I: Koning Willem I was de eerste koning van Nederland uit het huis Oranje-Nassau. Hij werd geboren op 24 augustus 1772 en stierf in Berlijn op 12 december 1843. In 1815 werd hij koning der Verenigde Nederlanden. Onder zijn regering kwam het zuidelijk deel van het koninkrijk in opstand (1830), wat uiteindelijk leidde tot de Belgische afscheiding in 1838.

Onbekend, zes Zeeuwse landschappen, verdedigingswerken uit de Tachtigjarige Oorlog (ca.1675) 
2^de verdieping lunchkamer in het internationaal conferentiecentrum
v.l.n.r. boven: gezicht Lillo en Liefkenshoek; Axel; Philippine
v.l.n.r. beneden: gezicht op Hulst; Sas van Gent; IJzendijke

Ze behoren tot de vestingsteden van de Staats-Spaanse linies in Zeeuws-Vlaanderen; verdedigingswerken aangelegd in de periode van de Tachtigjarige Oorlog (1568 - 1648) tot aan de Franse tijd (1794). De linies hebben een rol gespeeld in de bepaling van de landsgrenzen tussen Nederland en België.
De historische stukken uit de 17^e eeuw geven zicht op het verleden van Nederland. Daarnaast kan de thematiek door ieder ministerie worden omarmd: grenzen, het landschap, vestingwerken, water dat geweerd wordt maar ook effectief kan worden ingezet voor verdediging, aanleg van steden volgens een concept, op tactische locaties.
Het vermoeden bestaat dat de serie is gebouwd in opdracht van Maurits Lodewijk van Nassau-La Leck (1631-1683), gouverneur van de vesting Sluis in Zeeuws-Vlaanderen. De schilderijen komen uit de schenking Van Nassau-Beverweerd.