Joseph Sassoon Semah in Burgerweeshuis

On Friendship/(Collateral Damage) III - The Third GaLUT: Baghdad, Jerusalem, Amsterdam
Het voormalig Burgerweeshuis van Aldo van Eyck vormt de achtergrond voor de kunstmanifestatie van kunstenaar Joseph Sassoon Semah: On Friendship/(Collateral Damage) III - The Third GaLUT: Baghdad, Jerusalem, Amsterdam (Stichting Metropool  Internationale Kunstprojecten). Het project is een onderzoek naar de steden Bagdad, Jerusalem en Amsterdam. Joseph Sassoon Semah ontwierp voor deze manifestatie 36 architecturale modellen van huizen, culturele instituties, synagogen, joodse begraafplaatsen in Bagdad van voor 1948, die refereren aan de rijke geschiedenis van zijn verloren gegane joodse Babylonische cultuur. Daarnaast maakte hij een serie tekeningen. Hij vraagt het publiek opnieuw te kijken naar hun eigen kunst, cultuur, tradities en identiteit. Eén van deze modellen zal in het kader van deze manifestatie getoond worden in het Burgerweeshuis naast andere werken van Sassoon Semah, waaronder een aantal uit de BPD Kunstcollectie. De andere modellen zijn onder anderen te zien in de Hermitage Amsterdam, het Joods Historisch Museum en het Goethe-Institut.

De werken die Sassoon Semah creëert voor dit project, hebben veel te maken met de herinnering aan plekken en gebouwen. De tekeningen en modellen die hij maakt zijn herinneringen aan gebouwen die niet meer bestaan. Een bijzonder gebouw als het voormalig Burgerweeshuis bestaat nog wel, maar het gebruik ervan is veranderd. Net als bij de gebouwen van Sassoon Semah, bestaat het oorspronkelijke gebruik van het gebouw alleen nog in de herinnering van degene die er woonden en werkten.

Werken van Joseph Sassoon Semah in BPD Kunstcollectie
In de expositieruimte zijn naast de werken die Sassoon Semah voor deze kunstmanifestatie creëerde ook enkele werken uit de BPD Kunstcollectie te zien waaronder het werk ShULChaN ARUCh. Het werk bestaat uit vijf tafels met daarop verschillende objecten. Shulchan Aruch betekent letterlijk 'gedekte tafel' en is het belangrijkste Joodse wetboek.

Een van de andere kunstwerken, There is water/Sham Maiem, van Joseph Sassoon Semah uit de BPD Kunstcollectie sluit mooi bij aan bij de manifestatie. Het werk is niet te zien in de expositieruimte, maar in één van de patio's van het Burgerweeshuis. Het is een metafoor voor de oorsprong van architectuur. De twee ijzeren platen symboliseren dan ook een plattegrond. Het is geen plattegrond voor een concreet gebouw, maar het gaat over het principe van architectuur. Tegelijkertijd zijn de platen te beschouwen als een open boek met de tekst van de architect. De plattegrond is de tekst van de architect die niemand ziet. Het kantelpunt tussen de platen is een wig, een scharnier tussen wat je ziet en wat je niet ziet. Deze wig is het mooiste stukje van het kunstwerk, het brengt spanning teweeg. Deze spanning is ook inherent aan architectuur, bij gebouwen is ook niet alles tegelijk zichtbaar.

Joseph Sassoon Semah
Kunstenaar Joseph Sassoon Semah werd in 1948 geboren in Bagdad als één van de laatste telgen in een geslacht van Babylonische joden. Na de onafhankelijkheid van Israël in 1948 kregen Iraakse joden het zwaar en moesten er veel Bagdad verlaten en uitwijken naar Israël, waaronder Sassoon Semah en zijn familie. Door het vertrek van zo veel Babylonische joden en de verschillende oorlogen is er in Bagdad nauwelijks iets dat herinnert aan de cultuur van de Babylonische joden.

In 1975 besloot Joseph Sassoon Semah Israël te verlaten. Hij week uit naar Europa en vestigde zich vanaf 1981 in Amsterdam. Als Babylonische jood die is geëmigreerd naar het Westen is hij onderdeel van GaLUT (ballingschap), een eindeloze cyclus van diaspora en terugkeer. Het verlangen naar je geboorteland en het zoeken naar een manier om je te verhouden tot je culturele erfenis en tradities is een terugkerend onderwerp in het werk van Sassoon Semah.